Η Πράσινη Μετάβαση της γεωργίας: Αόρατος ο Έλληνας αγρότης από την Εθνική Πολιτική Περιβάλλοντος

Μεγαλύτερη  περιβαλλοντική και κλιματική φιλοδοξία στην αγροτική της πολιτική ζητά από την Ελλάδα η Κομισιόν, η οποία στηλιτεύει τόσο το ε...

Μεγαλύτερη περιβαλλοντική και κλιματική φιλοδοξία στην αγροτική της πολιτική ζητά από την Ελλάδα η Κομισιόν, η οποία στηλιτεύει τόσο το ελλιπές Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), όσο και τις αδυναμίες σε μεταρρυθμίσεις που αφορούν την ποιότητα των υδάτων και του εδάφους, υπογραμμίζοντας παράλληλα την ανάγκη αναθεώρησης του καθεστώτος των ιστορικών δικαιωμάτων και την πλήρη εφαρμογή των περιβαλλοντικών προτύπων, στο πλαίσιο της ΚΑΠ.

Η Ελλάδα, όπως και όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη καλούνται να αποδείξουν πως στη νέα αυτή δεκαετία μπορούν να επιτύχουν τους υψηλούς περιβαλλοντικούς στόχους διασφαλίζοντας, όμως, παράλληλα την ανταγωνιστικότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων.

Αν και οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι της χώρας εκφράζουν την πεποίθηση ότι θα το καταφέρουν, ωστόσο, μέχρι στιγμής, υψηλού πολιτικού κύρους κείμενα διστάζουν να αγγίξουν και να αντιμετωπίσουν σοβαρά τα θέματα της αγροδιατροφικής πολιτικής. Από το Εθνικό Σχέδιο Ενέργειας και Κλίματος μέχρι και την Έκθεση Πισσαρίδη, πάνω στην οποία αναμένεται να κουμπώσει το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, ο ρόλος του πρωτογενούς τομέα φαίνεται πως περνάει σχεδόν απαρατήρητος. Πολλά θα εξαρτηθούν, λοιπόν, από το περιεχόμενο του Στρατηγικού Σχεδίου της νέας ΚΑΠ, το οποίο, σύμφωνα με την Κομισιόν, πρέπει να καταρτιστεί μετά από έναν ευρύ διάλογο με τους εμπλεκόμενους φορείς, και δη τη συμμετοχή του αγροτικού κόσμου.

Στρατηγικά Σχέδια

Το χρονοδιάγραμμα όσον αφορά τα Στρατηγικά Σχέδια θα εξαρτηθεί από την έκβαση των διαπραγματεύσεων με τους συννομοθέτες (τρίλογος) και τη σύναψη πολιτικής συμφωνίας για τη νέα ΚΑΠ. Η Κομισιόν ελπίζει να υπάρξει συμφωνία έως την ερχόμενη άνοιξη. Από εκείνη τη στιγμή, τα κράτη-μέλη θα έχουν προθεσμία έως την 1η Ιανουαρίου 2022 για να υποβάλουν τα σχέδιά τους. Η Επιτροπή, από την πλευρά της, θα έχει προθεσμία έως την 1η Ιανουαρίου 2023 για να τα εγκρίνει, ημερομηνία που αντιστοιχεί και στην εφαρμογή της νέας ΚΑΠ.

Ήδη, πάντως, η Κομισιόν έχει υποβάλει τις συστάσεις της σε όλα τα κράτη-μέλη. Αν και δεν είναι νομικά δεσμευτικές, θα χρησιμοποιηθούν από την Επιτροπή ως σημαντικά έγγραφα αναφοράς για την αξιολόγηση των σχεδίων. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της «τα 17 πρέπει» των Βρυξελλών και να αξιοποιήσει πλήρως τα εργαλεία της νέας ΚΑΠ για τη στήριξη των παραγωγών. Το Στρατηγικό Σχέδιο πρέπει να είναι ευθυγραμμισμένο και με τις ειδικές στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» και της «Βιοποικιλότητας» για να πάρει το πράσινο φως από την Κομισιόν.

Η στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» έχει θέσει συγκεκριμένους στόχους στην ΕΕ έως το 2030: Μείωση κατά 50% της χρήσης φυτοφαρμάκων και των συναφών κινδύνων, μείωση κατά τουλάχιστον 20% της χρήσης λιπασμάτων, μείωση κατά 50% των πωλήσεων αντιμικροβιακών που χρησιμοποιούνται για τα εκτρεφόμενα ζώα και την υδατοκαλλιέργεια, καθώς και αύξηση των εκτάσεων βιολογικής καλλιέργειας στο 25% της γεωργικής γης, και εξασφάλιση πλήρους πρόσβασης σε ταχύ ευρυζωνικό διαδίκτυο στις αγροτικές περιοχές.

Στη στρατηγική της «Βιοποικιλότητας» περιλαμβάνονται: Ο μετασχηματισμός τουλάχιστον του 30% της ξηράς και της θάλασσας της Ευρώπης σε προστατευόμενες περιοχές με αποτελεσματική διαχείριση, βελτίωση της κατάστασης ή της τάσης διατήρησης τουλάχιστον του 30% των προστατευόμενων οικοτόπων και ειδών της ΕΕ που δεν βρίσκονται σε ευνοϊκή κατάσταση, φύτευση τουλάχιστον 3 δισ. δέντρων, αναστροφή της μείωσης των εντόμων επικονιαστών κ.ά.

Αδυναμίες και λάθη

Οι στόχοι βέβαια αφορούν όλη την ΕΕ, αλλά κάθε κράτος-μέλος έχει διαφορετικό σημείο εκκίνησης. Για την Κομισιόν, η Ελλάδα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην ποιότητα του εδάφους και των υδάτων της, καθώς αποτελούν «μία από τις μεγαλύτερες της αδυναμίες». Αυτήν τη στιγμή, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στα κράτη-μέλη, όπου η άντληση νερού αποτελεί πρόβλημα και οι παρατεταμένες περίοδοι λειψυδρίας, λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, προβλέπεται να ενταθούν.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το ποσοστό της γεωργικής γης που κινδυνεύει από διάβρωση του εδάφους στην Ελλάδα ανέρχεται στο 10,2%, πάνω δηλαδή από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (6,6%) και είναι ιδιαίτερα έντονο στα βορειοδυτικά και νότια μέρη της χώρας. Επιπλέον, η συνολική άντληση νερού στη γεωργία παραμένει υψηλή τα τελευταία 20 χρόνια. «Ο στόχος της Ελλάδας να βελτιώσει τη διαχείριση των υδάτων στη γεωργική γη και την αποδοτικότητα του νερού για τις αρδευόμενες εκτάσεις, παρεμποδίζεται από την έλλειψη κατάλληλης εκπαίδευσης και συμβουλευτικών υπηρεσιών στους αγρότες, μέτρα που δεν εφαρμόστηκαν σωστά» αναφέρει η Κομισιόν, επαναλαμβάνοντας σε σχεδόν όλα τα σημεία των συστάσεων την απουσία των συμβουλευτικών υπηρεσιών προς τους Έλληνες αγρότες.

Αποκαλύπτεται, δε, ότι τα υπόγεια ύδατα φέρουν πλεόνασμα αζώτου, ενώ υπογραμμίζεται, μεταξύ άλλων, πως η διασφάλιση της ποιότητας του νερού «θα μπορούσε επίσης να έχει παρεμποδιστεί από την αύξηση της χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς σημειώθηκε αύξηση κατά 24% στις συνολικές πωλήσεις τους από το 2014 έως το 2018».

[ads-post] 

Πυρά για βιοποικιλότητα

Επικριτική στους χειρισμούς των κυβερνήσεων για την απώλεια της βιοποικιλότητας στην Ελλάδα εμφανίζεται και πάλι η Κομισιόν. Στην Ελλάδα, όπως υπογραμμίζει, οι αιτίες μείωσής της οφείλονται στις παλαιότερες και στις τρέχουσες πολιτικές, οι οποίες συνδέονται με τη μη βιώσιμη χρήση γης, τη γεωργία, την αλιεία, τις μεταφορές, τον τουρισμό (ειδικά παράκτιο), τα πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης και την κλιματική αλλαγή.

«Παρόλο που τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια μικρή άνοδος της παραδοσιακής γεωργίας, η συνολική τάση της εντατικής και μεγάλης κλίμακας μονοκαλλιέργειας ασκεί σημαντική πίεση στους φυσικούς πόρους, δηλαδή στο νερό και στο έδαφος. Έχει επίσης αρνητικές επιπτώσεις στο τοπίο και οδηγεί σε κατακερματισμό των ενδιαιτημάτων», αναφέρει.

Τις συστάσεις της Επιτροπής για τη στάση της χώρας απέναντι στις περιοχές που εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000 ήρθε να επικυρώσει η καταδικαστική απόφαση που εξέδωσε λίγες ημέρες πριν από την εκπνοή του 2020 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Ελλάδας, για μη συμμόρφωση με την οδηγία για τους οικότοπους.

Παραλείψεις

Η Ελλάδα, όμως, παρουσιάζει και άλλα κενά. Για παράδειγμα, το Εθνικό Πρόγραμμα Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης, όχι μόνο η χώρα άργησε να το υποβάλει, αλλά η Κομισιόν υπογραμμίζει πως δεν περιλαμβάνει αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τις πολιτικές και τα μέτρα που πρέπει να εφαρμοστούν. Τα στοιχεία πάντως δείχνουν ότι στην Ελλάδα το ζωικό κεφάλαιο συμβάλλει περισσότερο από τις καλλιέργειες στις εκπομπές αμμωνίας στην ατμόσφαιρα, ενός αερίου που συνιστά ιδιαίτερα επιβλαβή ατμοσφαιρικό ρύπο. Σημαντικές ελλείψεις «βλέπει» η Κομισιόν και στο Στρατηγικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), καθώς δεν περιλαμβάνει σαφείς αναφορές για τον πρωτογενή τομέα και περιορίζεται σε μέτρα για την προώθηση της βιομάζας για παραγωγή ενέργειας, σύστημα πιστοποίησης βιωσιμότητας για βιοκαύσιμα, κ.ά.

Πηγη: ypaithros.gr

ΧΕΛΛΑΔΑ

Διαβάστε Περισσότερα: www.AgroNews365.eu